अंतर्गत - भाग १
लेखक:- समीर चांडक
प्रस्तावना - प्रिय वाचकहो,माझ्या "कांता" या कथेला तुम्ही भरभरून प्रतिसाद दिलात आणि लवकरात लवकर पुढील कथा लिहून पाठवावी अशी मागणी केलीत पण काही कौटुंबिक अडचणींमुळे मला ही कथा लिहायला उशीर झाला. ग्रामीण भागातील एका कुटुंबात घडणारी ही कथा कुटुंबातील व्यक्तींच्या आपापसातील अनैतिक संबंधामुळे काही व्यक्तींना खटकण्याची शक्यता आहे परंतु ज्यांनी जग पाहील आहे त्यांना या कथेत अनैसर्गीक काहीच वाटणार नाही. समाजात काही कुटुंबांमधे असे नात्याला काळीमा फासणारे शरीरसंबंध असतात हे कटू असले तरी सत्य आहे आणि असे कुठे घडतच नाही हे कुणीही छातीठोकपणे सांगू शकणार नाही याची मला खात्री आहे. पापपुण्य किंवा नैतिक अनैतिक या वादात न पडता आपण सर्वांनी या कथेचा आस्वाद घ्यावा आणि पहिल्यासारखेच भरभरून प्रेम द्यावे एवढीच विनंती मी आपल्या सर्वांना करतो.
साधारण पंचवीस वर्षापूर्वीचा काळ, अजून मोबाईल ची क्रांती झाली नव्हती. येसगावात तर लँडलाईनसुद्धा चारपाच च असतील. तेही कधी चालू तर कधी बंद. तालुक्याच्या बाजूने जो रस्ता गावात यायचा त्या रस्त्याला गाव लागण्याच्या आधीच एकदीड किलोमीटर थोड्या थोड्या अंतराने वस्त्यांची सुरूवात झालेली होती. रस्त्याच्या कडेला कोणाची सपरे, कोणाची पत्र्याची,कोणाची कौलारु घरे, कोणाचे स्लॕबचे घर किंवा छोटेखानी बंगला. ज्याच्या त्याच्या एपतीनुसार बांधलेले. घर, मागे शेत, समोर जनावरांचे गोठे, कोंबड्यांची खुरुडे,काही ठिकाणी शेळ्या बांधलेल्या. आवारात शेतीची औजारे,बैलगाड्या सोडलेल्या. दुतर्फा हिरव्यागार उस,गहू आणि कांद्याच्या पिकात दिमाखात उभ्या असलेल्या या वस्त्या गाव जवळ आल्याची वर्दी देत उभ्या होत्या. अशीच एक वस्ती होती रंगाप्पाची. खर तर त्याच शाळेतल नाव रंगनाथ होत. नंतर मोठा झाल्यावर त्याला आप्पा म्हणू लागले. मग काही वर्षानी दोन्हीचा अपभ्रंश होऊन रंगाप्पा हे काहिस दाक्षिण्यात नाव या रांगड्या मराठमोळ्या माणसाला पडल. पन्नाशीला आलेला रंगाप्पा तालमीतला गडी होता. तरुणपणी गावोगाव कुस्त्या मारत फिरणारा रंगाप्पा आता तालमीत जात नसला तरी घरच्याघरी जोरबैठका काढून स्वतःची तब्येत राखून होता. त्याचे मित्र त्याला पैलवान म्हणून च हाक मारत. रंगाप्पा हा शरीराने आडदांड होता तसाच स्वभावाने आक्रमक होता, त्याचे बालपणीचे लंगोटीयार सोडले तर बाकी गावातील लोक रंगाप्पाशी कामापुरते संबंध ठेवून होते, तापट स्वभावाच्या रंगाप्पाचा घरातही वचक होता. बायजा रंगाप्पाची बायको स्वभावाने कजाग होती पण रंगाप्पासमोर तिचे काही चालत नसे. कधी भांडण झाले तर रंगाप्पा बायकोला तुडवायला मागेपुढे पाहत नव्हता. तरीसुद्धा रंगाप्पाचा संसार व्यवस्थित चालला होता कारण रंगाप्पा घरात फारसा लक्ष घालत नव्हता त्यामुळे रंगाप्पाची मर्जी संभाळली की तस घरात बायजाचच राज्य होत. सासरा बायजा तरुण असतानाच देवाघरी गेला होता. सासूने बायजाचा सासूरवास सोसून दोन वर्षापूर्वी डोळे मिटलेले.सुरवातीला म्हातारीने तक्रार केली की रंगाप्पा बायकोला हाताखालून काढायचा पण नंतर नंतर बायकांची कटकट म्हणून तो दुर्लक्ष करु लागला आणि बायजा ला रान मोकळं मिळाल. रंगान सावळी भरल्या अंगाची बायजा घरात सत्ता गाजवू लागली. बायजाला आणि रंगाप्पाला दोन मुल झाली, मोठा दत्तू आता २३ वर्षाचा झाला होता. दहावीत दोनवेळा नापास झाल्यावर त्यान शाळा सोडून शेती करायला सुरूवात केली होती. धाकटा तुकाराम २१ वर्षाचा होता. तो तालुक्याच्या गावाला एम ए करत होता. नंतर बायजाला दोन अपत्ये झाली पण ती जन्मतःच मृत निघाली. रंगाप्पा ची दोन्ही मुल शरीराने धष्टपुष्ट असली तरी बापाची दहशत आणि आईचा धाक यामुळे मनान एकदम भित्री झाली होती. एकट्याने काहीही करायची धमक त्यांच्या अंगात नव्हती, आपल्या आईवडीलां शिवाय या जगात आपल काही खर नाही अशीच त्यांची धारणा झाली होती. आईबापासमोर मान वर करायची हिंमत नव्हती त्यांची.
आता घरात दत्तू च्या लग्नाची चर्चा सुरू झाली होती. दत्तूसाठी भालगावच्या मनोहर पाटलांच्या यमुनेच स्थळ सांगून आल होत. एका रविवारी रंगाप्पा, बायजा,दत्तू आणि रंगाप्पाचा खास मैतर भिकाजी ज्याची वस्ती शेजारीच होती, त्याच्या जिपमधे बसून भालगावला मनोहर पाटलांकडे मुलगी बघायला गेले. मनोहर पाटलांनी चोख पाहुणचार केला. १९-२० वर्षाची गोरीपान,ऊंच,मध्यम बांध्याची देखणी यमुना पाहताच सगळ्यांना पसंत पडली. दत्तू तर हरखूनच गेला. त्याच्या एका पण मित्राची बायको एवढी सुंदर नव्हती. मुलीची पसंती झाली, देवाणघेवाणीची बैठक झाली आणि लग्न करुन यमुना रंगाप्पाची सून म्हणून नांदायला आली. नव्याचे नऊ दिवस सरले, लाड कौतुक ओसरल आणि बायजाचा जाच सुरू झाला. काहीही कारण नसताना घालूनपाडून बोलणे,टोमणे मारणे हे सगळं सुरू झाल. सूनेला पहिल्या दिवसापासूनच आपल्या जरबेत ठेवण्यासाठी बायजा ने सगळे हतकंडे वापरायला सुरूवात केली. बारावी पर्यंत कॉलेज शिकलेल्या यमुनाला आतापर्यंत सगळ्या परिस्थितीचा अंदाज आला होता. घरात नव-याला काडीची किंमत नाही. सासरा वाघ आहे पण चार भिंतीच्या आत सासू चे राज्य आहे आणि नवरा लाचार असल्यामुळे आपल्याला हा जाच सहन करण्याशिवाय पर्याय नाही हे तिच्या अंतकरणाने जाणले. पहाटे लवकर ऊठून घरातले काम आवरायचे, स्वयंपाक पाणी करुन कधी घरामागच्या शेतात काम करायचे तर कधी थोड्या अंतरावर सोनबाचा मळा होता तिथ निंदायला जायच. हा मळा रंगाप्पाच्याच मालकीचा होता पण रंगाप्पाच्या आज्याने सोनबा नावाच्या माणसाकडून हा मळा विकत घेतला होता म्हणून त्याला सोनबाचा मळा नाव पडल होत. सोनबाच्या मळ्यात जायच असेल त्या दिवशी लवकर भाकरी बांधून निघायच. सोनबाच्या मळ्यात दत्तू आणि रंगाप्पा पण सोबत असायचे. दत्तू पाणी भरायचा, यमुना गवत खुरपायची,पडेल ती काम करायची. रंगाप्पा झाडाखाली बसून फक्त टेहाळणी करायचा. बायजा घरीच थांबून तिथल सटरफटर काम करायची. दिवस झपाट्याने जात होते. एक दिवस दत्तू, यमुना आणि रंगाप्पा सोनबाच्या मळ्यात आले. थंडीचे दिवस होते, दत्तूने गव्हाला पाणी काढले. यमुना दुसऱ्या बाजूने गहू खुरपायला लागली. रंगाप्पा झाडाखाली बारदाना टाकून निवांत तंबाखू चा बार भरुन बसला. उन डोक्यावर आल तस यमुनाला मळमळायला लागल, उलटी झाली. दत्तू ने तिला सावलीत आणली, प्यायला पाणी दिल. पण यमुनाला बरे वाटत नव्हते. रंगाप्पाने तिला सांगितले तु घरी जा आराम कर. आता खर तर दत्तूने यमुनाला घरी सोडायला पाहिजे होत पण बापासमोर त्याची तेवढी पण हिंमत झाली नाही. आपल्या नशीबाला दोष देत यमुना कशीबशी वस्तीवर आली. ती पडवीत आली. मुख्य दरवाजाला बाहेरून कडी लावली होती. थकलेली यमुना पडवीत रंगाप्पाला बसण्यासाठी एक खाट होती त्या खाटेवर बसली. पदराने तिने घाम पुसला. सासू बहुतेक मागे शेतात काम करीत असावी, आपण आल्याच तिला सांगाव नाहीतर परत बोंबाबोंब करील असा विचार करुन यमुना उठली. घराच्या मागच्या शेताकडे निघाली. घराच्या मागे एक जुनाट कौलारु खोली होती,तिचा उपयोग आता गोडावून म्हणून करत असत. धान्याचे पोते, बी,बीयाण या खोलीत ठेवत असत. खोलीजवळून जाताना यमुनाला कसलातरी आवाज आला. ती फिरून परत खोली च्या समोरच्या बाजूला आली तर कडी बाहेरून उघडलेली होती म्हणजे बायजा आत होती. यमुना दार ढकलून आत जाणार तेवढयात आतून बाईचा हलकासा चित्कार एकू आला आणि यमुना चमकली. तिच्या मनात शंकेची पाल चुकचुकली, हा आवाज कधी येतो याची तिला आता चांगलीच माहिती झाली होती. तिने कानोसा घेतला, त्या जुनाट लाकडी दरवाज्याच्या फळकुटांला मोठमोठया चीरा होत्या. यमुनाने आजूबाजूला पाहून कानोसा घेतला आणि एक डोळा दरवाजाच्या फटीला लावला आणि तिच्या पायाखालची जमीनच सरकली. खोलीत धान्याच्या पोत्याच्या थप्पीवर बायजा उताणी पडली होती आणि भिकाजी तिच्या उरावर बसून तिला हेपलत होता. बायजाचा झंपर उघडा होता,तिचे मोठमोठे थान दोन्ही बाजूला ओघळून हलत होती. बायजाची साडी आणि परकर कमरेपर्यंत वर होता आणि भिकाजी ची चट्ट्या पट्ट्याची चड्डी आणि पांढरा पायजमा थप्पीच्या खाली पडलेला होता. दोघांचा खेळ शेवटच्या टप्प्यात आला होता. भिकाजी पूर्ण ताकतीने प्रहार करत होता, बायजाने तिच्या जाडजूड थुलथुलीत मांड्या त्याच्या कमरेभोवती आवळल्या होत्या आणि तीपण पूर्ण आवेशाने कंबर उचलून त्याला साथ देत होती. थोड्याच वेळात भिकाजी बायजाच्या अंगावर पडला,बायजाने पायाचा विळखा सोडला आणि तिचे पाय पोत्याच्या खाली सोडून दिले.
हा सगळा प्रकार पाहून डिसेंबरच्या थंडीत यमुना घामाघूम झाली. तिचे पाय लटपट कापू लागले. काय करावे ते सुचेना म्हणून ती काही वेळ तिथच उभी राहीली.पण भिकाजी खाली उतरला तशी ती वेगाने घराच्या समोर आली आणि पडवीत खाली भिंतीला टेकून फरशीवर डोळे मिटून बसली.
क्रमशः
0 comments: